Η Πόλη

Το μέγεθος της Λευκωσίας στο γεωγραφικό χάρτη είναι δυσανάλογο των θησαυρών που θα συναντήσετε φθάνοντας στην πρωτεύουσα, της οποίας η ιστορία ανάγεται στην εποχή του χαλκού. Η μείζων Λευκωσία είναι ίσως η μοναδική περιοχή της Κύπρου που συνεχώς και αδιάκοπα κατοικείται από τη Χαλκολιθική Εποχή, αρχές της τρίτης χιλιετηρίδας π.Χ μέχρι σήμερα. Οι πρώτοι κάτοικοι εγκαταστάθηκαν στην εύφορη πεδιάδα της Μεσαορίας κατά τη Χαλκολιθική περίοδο. Η μακραίωνη ιστορία της και η γεωγραφική της ιδιαιτερότητα αποτέλεσε σταυροδρόμι πολλών μεγάλων πολιτισμών – τους Πτολεμαίους, Ρωμαίους, Βυζαντινούς.

Ακολούθησαν οι Φράγκοι, οι Ενετοί, οι Οθωμανοί και Βρετανοί, τη σφραγίδα των οποίων θα συναντάτε σε όλες τις διαδρομές σας στην παλιά Λευκωσία. Η Λευκωσία δεν ήταν όμως πάντα η εντυπωσιακή πρωτεύουσα που γνωρίζουμε σήμερα.

Οι ιστορικοί πιστεύουν πως χτίστηκε πάνω από την αρχαία πόλη της Λήδρας, η οποία ήταν δεν ήταν παρά μια μικρή κωμόπολη μέχρι τον 7ο – 8ο αιώνα π.Χ. Μόνο μετά την κατάλυση του θεσμού των βασιλείων στο τέλος του 4oυ αιώνα μ.Χ. η Λευκωσία μπόρεσε να εκμεταλλευτεί τους φυσικούς της πόρους και τη γεωγραφική της θέση στο κέντρο της νήσου. Διάνυσε την περίοδο των Φράγκων, μέχρι που η Αικατερίνη Κορνάρο, η τελευταία βασίλισσα της Κύπρου, παραχώρησε την Κύπρο στους Ενετούς. Η παλιά πόλη περιβάλλεται από τα Ενετικά Τείχη και εκεί θα αναγνωρίσετε όλο το ιστορικό της παρελθόν μέσα από ένα μαγικό λαβύρινθο φτιαγμένο από μουσεία, παλιές εκκλησίες, μεσαιωνικά κτήρια. Τα Τείχη της Λευκωσίας κτίστηκαν από τους Ενετούς τον 16ο αιώνα μ.Χ. αφού κατέφθασαν στο νησί οι Λουζινιανοί βασιλιάδες. Μετά όμως, οι Βενετσιάνοι αντιλήφθηκαν ότι δεν μπορούσαν να προσφέρουν επαρκή άμυνα και τα γκρέμισαν για να κτιστούν τα τείχη που παραμένουν μέχρι τη σημερινή εποχή.

Οι Οθωμανοί, με την κατάληψη της Λευκωσίας τα επισκεύασαν και κάλυψαν το πάνω μέρος τους με πέτρες. Μέχρι σήμερα, τα τείχη είναι το πιο καλοδιατηρημένο κτίσμα της Λευκωσίας.

Μην παραλείψετε να περπατήσετε στη Λαϊκή Γειτονιά όπου θα δείτε μερικά από τα καλύτερα δείγματα της παραδοσιακής αστικής αρχιτεκτονικής αλλά και πολλά μικρά εργαστήρια τέχνης. Εκεί θα βρείτε και το Λεβέντειο Μουσείο με συλλογές από αρχαιολογικά ευρήματα, μεσαιωνικές στολές, χαλκογραφίες και άλλα εξαίρετα δείγματα της εξέλιξης της πόλης. Αναζητήστε οπωσδήποτε την Εκκλησία του Τρυπιώτη, κτίσμα του 1695, την Εκκλησία της Φανερωμένης και τον Σταυρό του Μισιρίκου, παλιά βυζαντινή εκκλησία (1500) με γοτθικά, ιταλικά που μετατράπηκε στο τζαμί Αλαπλάρ το 1571. Αξιοσημείωτη είναι επίσης η Αρμένικη Εκκλησία και Μοναστήρι (Notre Dame de Tyre), η οποία κτίστηκε ως γυναικεία μονή τον 13ο αιώνα μ.Χ. Υπάρχουν ωστόσο αρχιτεκτονικά στοιχεία του 14ου αιώνα, αφού οι ανακαινίσεις έμειναν ανολοκλήρωτες μετά από το κατάληψη της πόλης από τους Οθωμανούς. Η Εκκλησία πήρε την τωρινή της μορφή όταν έπεσε η Οθωμανική αυτοκρατορία. Η περιοχή Ομεριέ βρίσκεται στην καρδιά της εντός των τειχών πόλης και συμπεριλαμβάνει σημαντικά παραδείγματα αστικής αρχιτεκτονικής. Αξιοσημείωτα μνημεία είναι επίσης το Τέμενος Ομεριέ και τα Λουτρά με την ίδια ονομασία. Κάντε και μία στάση στη Λαϊκή Αγορά Λευκωσίας, η οποία βρίσκεται δίπλα στο κέντρο Τέχνης και τα ‘Χανιά’ (πανδοχεία) και υπήρξε για ένα χρονικό διάστημα το κοινωνικοοικονομικό κέντρο της εντός των τειχών πόλης.